Tesis veya faaliyetlerden; “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin” Ek-1 listesinde yer alan faaliyet veya tesisler, çevre yönetim birimlerini kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından Çevre Yönetimi Hizmeti almak, Aynı yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alan tesisler, en az bir Çevre Görevlisi istihdam etmek ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak veya “çevre yönetim birimi” kurmak, zorundadır.
Organize sanayi bölgeleri yönetimleri bünyesinde, en az bir çevre görevlisinin istihdam edilmesi veya çevre yönetim biriminin kurulması ya da çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmetinin alınması zorunludur. Belediyeler, il özel idareleri ve mahalli idare birlikleri veya bunların iştirakleri, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan tesis veya faaliyetleri çevresel açıdan yönetmek üzere en az bir çevre görevlisi çalıştırmakla veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmeti almakla yükümlüdür.
Sağlık kuruluşları ve hastanelerden, yatak kapasitesi 20 ve üzerinde olanlar en az bir çevre görevlisi çalıştırmak veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından hizmet almakla yükümlüdürler.
Çevre görevlisinde aranılacak nitelikler
MADDE 5
(1) Tesis veya faaliyet ile bunların çevre yönetim birimlerinde veya yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarında çalışacak çevre görevlilerinde aranılacak nitelikler şunlardır:
a) En az dört yıllık üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olmak.
b) En az dört yıllık üniversitelerin balıkçılık teknolojisi mühendisliği, endüstri mühendisliği, fizik mühendisliği, gıda mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği, jeofizik mühendisliği, kimya mühendisliği, makine mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, maden mühendisliği, orman mühendisliği, orman endüstri mühendisliği, su ürünleri mühendisliği, tekstil mühendisliği ve ziraat mühendisliği, fizik, kimya veya biyoloji bölümlerinden mezun olmak ve Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olmak.
c) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 listesi 7 nci başlığı altında 7.2, 7.8, 7.9, 7.10, 7.11, 7.12, 7.13, 7.14, 7.15, 7.16, 7.17, 7.18, 7.23, 7.25, 7.26, 7.29, 7.30, 7.31, 7.32, 7.33 bentlerinde sayılan faaliyet veya tesisler için, (a) ve (b) bentlerinde sayılan bölümlere ek olarak veteriner fakültesinden mezun olmak, bu tesislerde sürekli istihdam ediliyor ve Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olmak.
ç) Bakanlık merkez ve taşra teşkilatının çevre yönetimi ve çevresel etki değerlendirmesi birimlerinde, 6 ncı maddede belirtilen görev ve sürelerde çalışmış olmak.
Çevre görevlisi belgesi
MADDE 6
(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtilen özelliklere sahip kişilerden Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda 70 ve üzeri puan alarak başarılı olanlara Bakanlık tarafından çevre görevlisi belgesi verilir.
(2) Çevre mühendisleri ile çevre mühendisliği alanında lisansüstü eğitime sahip kişilere istekleri hâlinde sınav şartı aranmaksızın çevre görevlisi belgesi verilir.
(3) Bakanlık merkez ve taşra teşkilatının çevre yönetimi ve çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili teknik birimlerinde;
a) Çevre ve orman uzmanı, şube müdürü veya en az 4 yıllık üniversitelerin teknik bölümlerinden mezun olup teknik personel olarak en az beş yıl görev yapmış olanlara,
b) İl müdür yardımcısı, il müdürü, daire başkanı ve üstü görevlerde en az üç yıl görev yapmış olanlara, istekleri hâlinde sınav ve ücret şartı aranmaksızın çevre görevlisi belgesi verilir.
(4) Üçüncü fıkrada yer alan süreler bentlerde belirtilen görevlerde bulunmak kaydıyla, çalışma süreleri toplanarak değerlendirilir. İl müdür yardımcısı ve üstü olarak sayılan görevlerde en az bir yıl görev yapmış olunması hâlinde aranacak toplam süre üç yıldır.
(5) Çevre görevlisi belgesi için Bakanlıkça belirlenen çevre görevlisi belgesi ücreti Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırılır.
(6) Çevre görevlisi belgesi için başvurular elektronik ortamda Bakanlığa yapılır.
Çevre görevlisi çalıştırma ve çevre yönetim birimi kurma kriterleri
MADDE 7
(1) Tesis veya faaliyetlerden;
a) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan faaliyet veya tesisler, çevre yönetim birimlerini kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak,
b) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alan tesisler, en az bir çevre görevlisi istihdam etmek ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak veya çevre yönetim birimi kurmak, zorundadır.
(2) Organize sanayi bölgeleri yönetimleri bünyesinde, en az bir çevre görevlisinin istihdam edilmesi veya çevre yönetim biriminin kurulması ya da çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmetinin alınması zorunludur.
(3) Belediyeler, il özel idareleri ve mahalli idare birlikleri veya bunların iştirakleri, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan tesis veya faaliyetleri çevresel açıdan yönetmek üzere en az bir çevre görevlisi çalıştırmakla veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmeti almakla yükümlüdür.
(4) Sağlık kuruluşları ve hastanelerden, yatak kapasitesi 20 ve üzerinde olanlar en az bir çevre görevlisi çalıştırmak veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından hizmet almakla yükümlüdür.
Çevre yönetim biriminin nitelikleri
MADDE 8
(1) Çevre yönetim birimlerinde en az bir tanesi çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış çevre görevlisi olmak üzere en az iki çevre görevlisinin sürekli olarak istihdam edilmesi zorunludur.
(2) Aynı vergi numarasına sahip tesis veya faaliyetler, tek çevre yönetim birimi ile de çevre yönetim faaliyetlerini yürütebilir.
(3) Çevre yönetim birimi kuran tesis veya faaliyetler Bakanlıktan onay alırlar.
(4) Birden fazla tesis veya faaliyetten sorumlu olan çevre yönetim birimi sorumluluk alanlarını Bakanlığa bildirmek zorundadır.
(5) 6 ncı maddenin üçüncü fıkrası gereğince çevre görevlisi belgesine sahip olan kişiler, çevre mühendisleri ile aynı hakka sahip olarak çevre yönetim birimlerinde çalışabilirler.
Çevre danışmanlık firmalarının nitelikleri
MADDE 9
(1) Çevre danışmanlık firmaları bünyelerinde en az üç çevre görevlisi çalıştırmak zorundadır.
(2) Çevre danışmanlık firmaları bünyesinde çalışan çevre görevlilerinin en az 2/3’ünün çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış olmaları zorunludur.
(3) Çevre danışmanlık firmaları bünyesinde çevre görevlisi olarak çalışacak çevre mühendisliği dışındaki diğer meslek gruplarının, kamu veya özel sektörde çevre alanında en az iki yıl çalışmış olması gereklidir.
(4) 6 ncı maddenin üçüncü fıkrası gereğince çevre görevlisi belgesine sahip olan kişiler, çevre mühendisleri ile aynı hakka sahip olarak çevre danışmanlık firmalarında çalışabilirler.
Çevre görevlilerinin yükümlülükleri
MADDE 10
(1) Çevre yönetim birimi ya da tesis veya faaliyette çalışan çevre görevlisi;
a) Tesis veya faaliyet bünyesinde;
1) Çevre yönetimi faaliyetlerini mevzuata uygun bir şekilde yürütmek ve koordine etmekle,
2) Yürütülen çalışmaları düzenli aralıklarla izleyerek ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmekle,
3) Yılda bir defadan az olmamak üzere ilgili mevzuat hükümlerine göre iç tetkik gerçekleştirmek ve iç tetkik sonucunda bir rapor hazırlamakla, bu raporu tesis veya faaliyet sahibine/sorumlusuna sunmak ve tesis veya faaliyet bünyesinde muhafaza edilmesini sağlamakla,
4) Uygunsuzluk tespit edildiğinde tesis veya faaliyetin sahibine/sorumlusuna uygunsuzluğun giderilmesi için önerilerde bulunmak ve uygunsuzluğun giderilip giderilmediğinin takibini yapmakla,
5) Çalışanlara çevresel konularda bilgilendirici eğitim çalışmaları yapmak ve özendirici faaliyetler düzenlemekle,
b) Tesis veya faaliyetin çevresel konularda alması gerekli izin, lisans ve belgeleri alma, güncelleme ve/veya yenileme çalışmalarını yürütmekle,
c) İstenecek bilgi ve belgeleri belirtilen formatta; zamanında ve eksiksiz olarak iletmekle,
ç) Bakanlık veya il çevre ve orman müdürlüklerince yapılacak denetimler sırasında;
1) Tesis veya faaliyette hazır bulunmakla,
2) İstenen bilgi ve belgeleri sağlamakla,
d) Öğrendikleri ticari sır mahiyetindeki bilgileri saklı tutmakla, yükümlüdür.
Çevre danışmanlık firmalarının yükümlülükleri
MADDE 11
(1) Çevre danışmanlık firmaları; 10 uncu maddede belirtilen yükümlülüklere ek olarak;
a) İlgili çevre görevlisinin, hizmet verdiği tesis ve faaliyetlerden;
1) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alanlar için ayda en az iki,
2) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alanlar için ayda en az bir, tam gün çalışmasını sağlamakla,
b) Hizmet alımı sözleşmesi yapılması veya feshedilmesi durumunda, hizmet verdiği tesis veya faaliyeti en geç yirmi iş günü içerisinde yetkili makama bildirmekle, yükümlüdür.
(2) Çevre danışmanlık firmaları;
a) İstihdam edilen personelin T.C. kimlik numaralarını ve sosyal güvenlik numaralarını on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle,
b) Çevre görevlisi belgesine sahip personelin firmadan ayrılması veya işe başlaması durumunda Bakanlığa on iş günü içerisinde haber vermekle,
c) 9 uncu maddedeki şartların sağlanamaması hâlinde on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle ve söz konusu hükümlere on iş günü içerisinde uymakla,
ç) Firmanın unvanı, adresi ve sahibinin değişmesi hâlinde bu durumu on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle,
d) Kendilerine ait ticari sicil numaralarını Bakanlığa bildirmekle,
e) Yeterlik belgesi alma aşamasında sundukları belgelerde meydana gelecek değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren on iş günü içinde Bakanlığa bildirmekle, yükümlüdür.
(3) Bakanlıkça firmalara gönderilecek yazılarda, başvuruda beyan ettikleri adres dikkate alınır. Adres değişikliğini on iş günü içinde beyan etmeyen firmanın belge alırken beyan ettiği adresle yapılan yazışmalar firmaya tebliğ edilmiş sayılır.
Müteselsil sorumluluk
MADDE 18
(1) Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerin çevre görevlileri veya çevre danışmanlık firmaları tarafından yerine getirilmemesi, çevre danışmanlık hizmeti alanların sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
Başvuru
MADDE 20
(1) Bu Yönetmelik kapsamında Bakanlığa yapılacak başvurular ile yapılacak bildirimler Bakanlığın internet sayfasından elektronik imza ile yapılır.
(2) Bakanlık, belgelerin doğruluğu hakkında tereddüt oluşması hâlinde elektronik ortamda yapılan başvuru ve bildirim dosyası belgelerinin asıllarını isteyebilir. Bu belgeler yetkili makamca incelenir.